Servische bonensoep

Servische bonensoep – Pasulj – is in zekere zin een neefje van onze erwtensoep: varkensvlees, winterse groenten en dan bonen in plaats van erwten.

Ik kreeg van mijn vriendin Rinie een recept voor Servische bonensoep. Als zij aankondigt het te gaan maken, melden familie en vrienden zich meteen 🙂 Dus dat nodigt uit de soep zelf eens te proberen en om eens verder uit te zoeken hoe dat nu precies zit met die Servische bonensoep – oftewel Pasulj.

In dit verhaaltje uiteraard het recept van Rinie – want de soep is inderdaad superlekker – en daarnaast een recept wat het resultaat is van mijn speurwerk naar wat een authentieke Pasulj is. Die soep is niet zo verschillend van die van Rinie maar wel meer werk haha.

Op de foto de Servische Bonensoep volgens het recept dat ik van Rinie kreeg en dan met rookworst. Ik heb er wel een derde blik reuzenbonen ingedaan.

Recept Servische Bonensoep 

Dit is het recept zoals ik het van Rinie kreeg. Zij heeft dat jaren geleden uit een of ander Nederlandstalig kookboek gehaald en maakt het sindsdien ieder jaar een paar keer met groot succes. En ook ik ben inmiddels al weer meerdere jaren fan van deze heerlijke soep. In deze versie kun je Servische Bonensoep zelfs op een doordeweekse dag na het werk maken.

Je hebt met dit recept ongeveer 3 liter goed gevuld soep. Als je wilt kun je een extra blik bonen erbij doen. Ik maak de soep meestal met rookworst.

Recept afdrukken

Servische bonensoep

Porties: 3 liter

Auteur: Rinie

Ingrediënten

• 2 blikken reuzenbonen a 225 gr van Bonduelle)
• 3 eetlepels margarine
• 150 gr rookspek
• 3 middelgrote uien
• 1 grote groene en 1 grote rode paprika
• 1 eetlepel scherp paprikapoeder
• 1 aardappel in blokjes
• 1 winterpeen in schijfjes
• 1 teen knoflook
• 1 prei in ringetjes
• 1 eetlepel bloem
• 1 ¼ l water
• 1 tl verse peper
• 1 tl zout
• 1 tl bonekruid
• 1 runderbouillon blokje
• ca 400 gr verse worst of rookworst
• 1 tl tabasco

Instructies

Bereiding (met bonen uit blik)

• Pel en snipper de uien. Halveer de gewassen paprika’s, verwijder zaad en zaadlijsten en snijd de paprika’s in reepjes
• Verhit de margarine in een braadpan en bak het in blokjes gesneden spek even aan. Voeg de ui toe en fruit deze goudgeel (en bak op het laatst de knoflook even mee)
• Laat vervolgens de paprika meebakken, dan het paprikapoeder en roer dan de bloem, vermengd met 1 eetlepel water, er door
• Voeg dan winterpeen, prei en aardappel toe, ook even meebakken en voeg vervolgens het water toe. Breng op smaak met peper, zout, bonekruid en het verkruimelde bouillon blokje
• Laat de bonensoep op matig vuur een half uurtje zachtjes koken
• Voeg dan de verse worst toe en laat de worst gaar en warm worden (ca 10-20 minuten). Op het laatst de bonen even mee warmen
• Breng vlak voor het opdienen de soep nog eens extra pittig op smaak met tabasco, snijd de worst in plakjes en geef er (warm) stokbrood bij

Notities

In het originele recept wordt margarine gebruikt maar Rinie vervangt dit door bij voorkeur een eetlepel reuzel en twee eetlepels milde olijfolie. Als er geen reuzel te krijgen is dan doet zij een eetlepel roomboter en twee eetlepels olijfolie

Omdat deze soep mij zo goed beviel ben ik maar eens verder gaan spitten naar deze Servische bonensoep of ook wel Pasulj genaamd. Daarbij kwam ik erachter dat de heerlijke Servische Bonensoep uit dat kookboek van Rinie  – hoewel mega lekker –   toch wel op punten wat verschilt van de “authentieke” Servische Bonensoep.

Wat is een authentieke Pasulj?

Ik ga altijd graag naar Wikepedia om een startpunt te hebben:

Pasulj (from phaseolus;^[1] Serbian Cyrillic: Пасуљ) or Grah (in Bosnian), is a bean soup made of usually white, cranberry or pinto beans, and more rarely kidney beans, that is common in Serbian, Montenegrin, Bosnian, Croatian and Slovenian cuisine (former Yugoslavia).

It is normally prepared with meat, particularly smoked meat such as smoked bacon, sausage, and ham hock, and is a typical winter dish.^[2]Other commonly used ingredients include carrots and onions. Another version of the dish using baked beans is known as Prebranac(Пребранац).

Deze soep heeft in Servië de status zoals erwtensoep bij ons. Vlees dat gebruikt wordt is varkensvlees, met name gerookt vlees, vandaar ingrediënten als rookspek en rookworst. Maar ook gerookte varkenshiel en gerookte procureur worden gebruikt voor deze soep.

Meat is normally part of the basic pasulj — ideally smoked meat. This can be smoked bacon or a good smoked sausage. In this version of the recipe, we’re using both, the sausage being a good smoky kielbasa.

Ik heb ik mijn best gedaan om een Pasulj recept te vinden dat zo dicht mogelijk bij een authentieke Pasulj komt. Maar dan blijkt dat al die Serviërs toch verschillende versies van Pasulj kennen en daarom heb ik een recept gemaakt dat een soort gemene deler is van al die recepten die je online kunt vinden.

Hieronder dus mijn versie van wat ik denk dat een authentieke Pasulj is. Overigens, de belangrijkste verschillen met  het eerdere recept is dat ik varkensbouillon gebruik en dat ik gedroogde witte bonen er in doe in plaats van bonen uit blik.

Vlees en bouillon

Goed, wat zijn mijn bevindingen over wat Pasulj is en hoe je het ’t beste maakt?

Een Pasulj is een soep van varkensvlees en dus ook de bouillon is van varkensvlees. Als het gaat om dat varkensvlees dan dus vooral gerookt varkensvlees. En daarom worden rookspek, rookworst en gerookte varkenshiel / gerookte procureur veel gebruikt.

Gerookte varkenshiel of procureur zal niet zo makkelijk te vinden zijn en wat ik nu doe is een gewone varkenshiel kopen en daar trek ik de bouillon van en dan pluk ik het vlees van de hiel en doe bij de soep. Je kunt gewoon Nederlandse rookworst nemen maar een gerookte Poolse Kielbasa worst is zeker ook een optie (als je daaraan kunt komen).

De groenten voor een Servische bonensoep

Meestal zie je gedroogde witte bonen in recepten voor deze soep, maar witte bonen uit blik kan ook.

Wat betreft de groenten lijken wortelen en uien een must en daarnaast zie je vrijwel altijd paprika’s (in combinatie met scherp paprikapoeder; neem gerookt paprika poeder!!).

Ook wat blokjes aardappel zijn aan te raden, die geven de soep wat binding. Want het moet toch een beetje een dikke soep worden. Rinie doet er daarnaast ringetjes prei in. In de meeste andere recepten wordt er in plaats van prei een stengel bleekselderij of een pastinaak ingedaan.

Overige ingrediënten

In sommige recepten worden er ook enkele eetlepels tomatenpuree toegevoegd, ik ben er niet helemaal zeker van dat dit authentiek is. Maar ook recepten van Servische mensen melden deze ingredient, dus het lijkt een optie te zijn.

Omdat het een soort gebonden soep moet worden wordt er vaak bloem ingedaan. In diverse recepten heb ik gelezen dat men dan eerst een roux maakt, die bruin bakt en daar dan een eetlepel paprika poeder aan toevoegt. Vervolgens een paar soeplepels soep erbij en dan alles terug in de soep om er een gebonden soep van te maken.

Om de soep verder op smaak te brengen wordt er naast peper en zout vaak een paar blaadjes laurier in gedaan. Rinie doet er een theelepel bonenkruid in. Anderen doen er vaak een paar eetlepels gehakte peterselie in.

De soep moet pit hebben. Daarom gerookt paprika poeder en daar niet te flauw mee zijn. Ook wat scheutjes tabasco past helemaal in het plaatje. wat je ook kunt doen is in plaats daarvan bijvoorbeeld Frank’s Hot Sauce op tafel zetten dan kan eenieder zich zelf bedienen.

Een tweede recept voor Pasulj

Na het nodige grasduinen op allerlei sites hoe het zit met authentieke Pasulj heb ik dit recept gemaakt.

Recept afdrukken

Servische bonensoep / gedroogde bonen

Porties: 6 -8

Auteur: Jan Scherders

Ingrediënten

• 500 gr witte bonen een nacht geweekt in water
• 3 eetlepels reuzel
• 125 gr rookspek
• 3 middelgrote uien gesnipperd
• 2-3 teentjes knoflook fijngehakt
• 1 stengel bleekselderij of 1 pastinaak in stukjes
• 1 grote groene en 1 grote rode paprika in reepjes
• 1 grote winterpeen of 2 kleinere in schijfjes
• 2-3 aardappelen in blokjes
• 1 1/2 l varkensbouillon OF 1 1/2 liter water met een varkenshiel
• Gerookt varkensvlees: kielbasa of gewone rookworst. Als je enkel worst doet dan is 500 gram worst voldoende. Snijd alles in schijfjes voordat het de pan ingaat
• 2 laurierblaadjes of 1 tl bonenkruid
• 1 tl verse peper

Roux

• 1 el reuzel
• 1 el bloem
• 1 el gerookt paprikapoeder

Afwerking

• 1 tl zout
• 1 tl tabasco
• Garneer de soep met een paar eetlepels gehakte peterselie

Serveren

• Korstig brood / stokbrood

Instructies

• Bonen een nacht laten weken in ruim water. Dan bonen afgieten en nog eens naspoelen.
• Verhit de reuzel (of margarine) in een braadpan en bak het in blokjes gesneden spek even aan. Voeg de ui toe en fruit deze goudgeel (en bak op het laatst de knoflook even mee).
• Voeg vervolgens de paprika reepjes, winterpeen, bleekselderij en aardappel toe, alsook het gerookte varkensvlees en ook een minuut of vijf meebakken.
• Dan de koude bouillon of koud water (met varkenshiel), witte bonen, bonenkruid, laurierblad toevoegen en een paar flinke draaien van de pepermolen erbij (nog GEEN zout erbij want zout maakt de witte bonen taaier).
• Breng de soep aan de kook, zet dan het vuur lager en laat de soep 1-2 uur pruttelen. De gemiddelde tijd dat bonen nodig hebben om zacht en gaar te zijn is ongeveer 1 1/2 uur maar de ene keer is het een uur en de andere keer 2 uur. Dus haal na een uur een boon uit de soep en proef en laat de soep dan door pruttelen totdat de bonen ok zijn.
• Als je een varkenshiel in de soep hebt gedaan voor de bouillon dan kun je die er nu uithalen en of de varkenshiel aan de hond geven of wat vlees ervan aftrekken en terug in de soep doen.

Roux

• Verhit de reuzel in een klein pannetje en voeg de bloem toe. Bak de bloem totdat deze bruin is. Voeg dan een eetlepel gerookt paprika poeder toe.

Afwerking

• Als de bonen zo goed als gaar zijn, giet dan een soeplepel met soep in het pannetje met roux en laat een minuutje koken en voeg dan de roux toe aan de soep. Breng de soep op smaak met zout en eventueel nog wat peper en doe er ook een paar scheutjes tabasco in. Deze soep moet een beetje hot/pittig zijn. Laat nog een minuut of vijf pruttelen

Serveren

• Strooi wat peterselie over de soep ter garnering. Serveer met stokbrood of korstig brood. Ik las ergens dat het in Servië ook met een koolsalade of ringetjes rauwe ui wordt geserveerd.

Notities

Wat betreft de bouillon: meestal wordt bouillon toegevoegd |(koud !!) of koud water met een varkenshiel toegevoegd.
Optioneel: je kunt 3 eetlepels tomatenpuree aan de groenten toevoegen en even mee laten bakken

Effe een tip voor soepliefhebbers

Als je mijn winterse soepen, en natuurlijk deze Servische bonensoep, aanspreken dan zou je eigenlijk mijn ervaringen met Koolsoep met varkenshiel en witte bonen een keer moeten bekijken !! Ik vind dat namelijk zelf een supersoep voor winters weer.